Ogrody

Klostergarten in Beuron. Foto: Br. F. Weckenmann

Oazy spowolnienia dla zmęczonych gości

Klasztorny ogród należał w tradycji starych zakonów klasztornych do najważniejszych elementów składowych klasztoru: kościół, krużganek, cele dla mnichów, biblioteka, sala kapituły, dom dla gości, szpital i właśnie ogród. Funkcja ogrodu jest wieloraka: poza zapewnieniem samowystarczalności i zaopatrzenia na własne potrzeby wpisuje się on także w całościowy obraz człowieka w życiu klasztornym. W ogrodzie mnich styka się z pierwotnym miejscem tęsknoty, czyli Edenem i wstępuje poprzez obcowanie z przyrodą w dialog ze Stwórcą. Tam może on również oddawać się twórczej pracy wykorzystując ziemię, rośliny i drzewa. W ten sposób szybko zaczęły powstawać symboliczne ogrody krzyżowe i medytacyjne. Odbywające się w kościele duchowe nabożeństwo doświadcza tym samym uzupełnienia poprzez pracę nad bożym dziełem. Klasztorny ogród zyskał zwłaszcza w naszych czasach nowe znaczenie jako poszukiwanie naszej pozycji w obrębie cywilizacji, która jest coraz bardziej ukierunkowana na technikę. Jest to w dalszym ciągu miejsce tęsknoty. Różnorodność klasztornych ogrodów jest fascynująca, niezależnie od tego, czy mają one charakter historyczny (ogrody barokowe), pokazowy czy też użytkowy (szczególnie uprawa ziół). Tradycyjna wiedza o roślinach leczniczych i zastosowaniu aromatów i esencji jest w wielu klasztornych ogrodach niemal na wyciągnięcie ręki. Jednocześnie coraz więcej klasztorów jest zamykanych z uwagi na starzenie się zamieszkujących je wspólnot. Dlatego tak ważne jest zachowanie kultury przyklasztornych ogrodów, jej opisanie oraz znalezienie dla niej współczesnej funkcji wykorzystania – również poza klasztornymi murami w kontekście rzetelnych odpowiedzi na pytania związane z rozwojem trwale zrównoważonym i uważnością w kontakcie ze światem.